Otyłość
Otyłość to nieprawidłowe lub nadmierne nagromadzenie tkanki tłuszczowej w organizmie, które ma negatywny wpływ na zdrowie. Do określenia stopnia otyłości najczęściej stosuje się wskaźnik masy ciała (ang. BMI, Body Mass Index).
Czynniki rozwoju otyłości
Mechanizmy prowadzące do otyłości są złożone i wielokierunkowe. Wyróżniamy wśród nich czynniki środowiskowe, uwarunkowania genetyczne, elementy kulturowe, styl życia. Kluczowym w rozwoju otyłości jest długotrwałe zaburzenie bilansu energetycznego. Ma na to wpływ wiele aspektów:
- siedzący tryb życia i niedostateczna aktywność fizyczna połączona z nadwyżką energii pochodzącej z pożywienia;
- zwiększona gęstość energetyczna diety – tzw. „dieta zachodnia” – nadmierne spożycie tłuszczu ogółem, tłuszczów zwierzęcych, cukrów rafinowanych, żywności wysokoprzetworzonej;
- nieprawidłowe nawyki żywieniowe;
- zaburzenia odżywiania;
- czynniki psychologiczne (stres, napięcie emocjonalne, depresja);
- nieprawidłowe żywienie u kobiet ciężarnych;
- niewłaściwe żywienie w okresie niemowlęcymi i dziecięcym;
- rodzinne skłonności do otyłości oraz czynniki genetyczne (np. choroby);
- uszkodzenie jąder brzuszno-przyśrodkowych podwzgórza (otyłość pochodzenia podwzgórzowego);
- przyczyny endokrynologiczne (np. niedoczynność tarczycy, zespół wielotorbielowatych jajników, hiperinsulinizm)
- przyjmowanie niektórych leków (np. trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, sole litu, pochodne sulfonylomocznika, insulina, kortykosteroidy.
Profilaktyka otyłości
Zdrowe żywienie
- Spożywaj regularnie 4–5 mniejszych posiłków dziennie, bazuj na żywności o niskim indeksie glikemicznym.
- Wybieraj produkty bogate w błonnik (warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, nasiona roślin strączkowych), kwasy omega-3 (olej rzepakowy i lniany, ryby, orzechy, pestki i nasiona), wapń (chude produkty mleczne), selen (orzechy brazylijskie, tuńczyk, łosoś, jaja kurze, ryż).
- Ogranicz spożywanie produktów wysokoprzetworzonych, wysokokalorycznych, bogatych w tłuszcze (szczególnie tłuszcze nasycone), sól kuchenną, cukier.
Pij wodę, co najmniej 1,5 do 2 l na dobę.
Regularna aktywność fizyczna - Zwiększ aktywność fizyczną i wykonuj regularne ćwiczenia wzmacniające mięśnie.
Zdrowy i higieniczny styl życia. - Ograniczaj stres, zadbaj o odpowiednią długość i jakość snu.
- Unikaj używek (nikotyna, alkohol, środki psychoaktywne).
Powyżej przedstawiono najważniejsze informacje w następnych wpisach tematyka zostanie rozbudowana.
Źródło: Zespół Profilaktyki Zdrowotnej